'Nooit komt een eind aan ons verlangen’ is de schitterende laatste regel van het drieluikgedicht Whale Spotting van Peter Verhelst. Letterkunstenaar Maud Bekaert vereeuwigde die zin in onverwoestbaar cortenstaal.
In Watou hebben de kunstenaars het dit jaar over het verlangen en de troost. Schrijver Bernard Dewulf schreef hiervoor in opdracht van De Standaard en van het Kunstenfestival, ter inspiratie en reflectie, het essay ‘Van koffie tot genade: over ons verlangen naar troost’. U leest het op de volgende bladzijden. Hij citeert daarin, onder anderen, Albert Camus die in zijn Mythe van Sisyphus spreekt over 'dat huwelijk van de geest die verlangt en de wereld die teleurstelt'. Camus ziet ons chronisch verlangen en tegelijk is daar de wereld die ons bestendig teleurstelt. Precies in die scheiding schuilt de hoop, stelt Dewulf. Troost gloeit dan op in de toenadering, de nadering en het uitzicht op verbinding. Verlangen is permanent aanwezig in ons dagelijks leven en zonder troost wordt ons leven onleefbaar. Onze maatschappij is er op ingericht en stroomlijnt onze onstilbare honger. Mediamakers en marketeers bespelen dat verlangen voortdurend en wij krijgen er nooit genoeg van. Steeds weer lopen we gulzig in de bijna onvermijdelijke val, menen kortstondige materiële of zingevende troostformules te ontdekken om daarna al snel weer op zoek te gaan vanuit een nieuw, groeiend, onbestemd verlangen. Hoe komen we toch aan dat blijkbaar universeel en lastig verlangen of die eeuwige behoefte aan troost?
In het werk van de meeste kunstenaars, schrijvers, dichters en andere scheppende makers is dat wankel evenwicht tussen verlangen en troost dikwijls pertinent of onderhuids aanwezig. Zij nemen tijd om de mensen en de dingen die ons bezighouden te observeren. Ze staan aandachtig en onderzoekend in het leven en vertellen daarover. Zij bieden niet altijd antwoorden maar hun verhalen verbinden en troosten ons, voeden ons. Zij doen ons stilstaan bij wat ons menselijk maakt, herkenbaar is en zetten ons aan tot reflectie.
Dit jaar maakt Watou ook met een ‘festival-off-locatie’ een uitzonderlijke uitstap naar het centrum van Poperinge. De stad presenteert er in samenwerking met het kunstenfestival de tentoonstelling ‘Heelkracht’. Verspreid over enkele locaties in het stadscentrum vertelt deze meervoudige expo de beleving van verlangen en troost in de context van de herdenking van de eerste wereldoorlog vertelt. Poperinge, van het goede leven, stad van de troost. U verneemt er alles over in deze catalogus onder locatie 11. Zoals de traditie het wil, tonen we in Watou een inspirerende mix van aanstormend talent en grote namen. Jong geweld en bezadigde reflectie. Mensen van hier en van elders. Ze bevruchten elkaar. En als het goed is, helpen ze ons om onszelf en elkaar beter te begrijpen. Jaarlijks geven de dichters, schrijvers, kunstenaars en andere creatieve geesten op Kunstenfestival Watou vorm aan een uitzonderlijke ontmoetingsplaats. Ontdek hen met aandacht. Zij vertellen het verhaal van ons allemaal. Geniet ervan én laat het een troost zijn.
Leve ons en uw verlangen!
Wij zien u graag.
Jan Moeyaert
Intendant Kunstenfestival
Watou Zomer 2018
FRAUKE WILKEN • SAM DURANT • SIGRID VON LINTIG • PAUL SNOEK • MAUD BEKAERT • PETER VERHELST •DENIS VERCRUYSSE • MOHAMED EL BAZ • KATRIN DEKONINCK • BERNARD DEWULF • ARPAÏS DU BOIS • GRZEGORZ GWIAZDA • SHIMABUKU •PETER DE MEYER • ROBINE CLIGNETT • ELS LESAGE • RADNA FABIAS • RY ROCKLEN • CHAIM VAN LUIT • SYLVIA EVERS • TORI WRÅNES • RONNY DELRUE • PETER MORRENS • HERVÉ MARTIJN • THÉ VAN BERGEN • HANNE VAN ROMPAEY • STEFAN HERTMANS • TOM VAN DEEL • DANIELLE VAN ZADELHOFF • ANTON COTTELEER • SU-MEI TSE • POLIEN BOONS • JONAS VANSTEENKISTE • GURT SWANENBERG 12 •4 ARANTHELL • JANI LEINONEN • GEERTJE VANGENECHTEN • MAARTEN VANDEN EYNDE • DOMINIQUE DE GROEN • JOSÉ COBO • TATJANA GERHARD • NADIA NAVEAU • HESTER KNIBBE • NADIA NAVEAU • LUK VAN SOOM • JEROEN VAN KAN • FRAUKE WILKEN • CAROL ANN DUFFY • IRINA RATUSHINSKAYA • YEHUDA AMICHAI • NIDAA KHOURY • ZIYA MOVAHED • HANS OP DE BEECK • MASSIMO UBERTI • FRAUKE WILKEN • VAJIKO CHACHKHIANI • MOYA DE FEYTER • SHEILA HICKS • MAGNUM 50 X 50 • GRZEGORZ GWIAZDA • EMMA VAN ROEY • BERNARDÍ ROIG • PETER THEUNYNCK • GIDEON KIEFER • EDITH DEKYNDT • THOMAS LEROOY • RANDALL CASAER • CHRISTINA MIGNOLET • GERD KANZ • GREET DESAL • HANNAH VAN BINSBERGEN • PETER DE MEYER • MELIK OHANIAN • JOHAN CLARYSSE • SOPHIE BOUVIER AUSLÄNDER • HANS DEFER • LUDOVIC LAFFINEUR • ARNE QUINZE • MARIJE LANGELAAR • TANYA SCHULTZ • ERLEND VAN LANDEGHEM • ROLAND JOORIS • LUKA FINEISEN • MEKHITAR GARABEDIAN • FRANZ SCHMIDT • ARANTHELL • CLARISSE BRUYNBROECK • FRANCIS PONGE • DAVID DE POOTER • LUK VAN SOOM • RUTGER KOPLAND • JAN VANRIET • HUGO CLAUS • NELLY AGASSI • K. MICHEL • MICHAL MARTYCHOWIEC • PAUL DEMETS • STEPHAN MUIS • SAMMY BALOJI • TANG NANNAN • ADEL ABDESSEMED • LAURENS HAM • TODD ROBINSON • PANAMARENKO • FRAUKE WILKEN • GILLES BARBIER • STEPHAN MUIS • HELEN DUNMORE • CASPER BRAAT • SYLVIE MARIE • CHANTAL POLLIER • EZRA VELDHUIS • HARLINDE DE MOL • ELEANOR CROOK • ALEX VANHEE • ANNO DIJKSTRA
Voor het vijfde jaar op rij start een bezoek aan Kunstenfestival Watou in het Festivalhuis op het Watouplein. U vindt er niet alleen het onthaal en de festivalshop, maar ook allerhande projecten die in de kantlijn van het Kunstenfestival groeien.
Kunstenfestival Watou, dat is kunst kijken en poëzie proeven op spannende locaties, ook voor ons jongste publiek. Het centrale thema van de tentoonstelling, over het verlangen en de troost, keert dan ook terug in het kinderparcours. Aan de hand van een op maat gemaakte wandeling worden de jongsten onder ons aangezet om na te denken over hun grote en minder grote verlangens en ontdekken ze verschillende manieren van troost. Om het educatieve luik wat extra kleur te geven, gingen we deze keer in zee met illustratrice Loes Deckers. Onder het label Loesdier creëert zij figuren die geen echte dieren en geen echte mensen zijn, Loesdieren dus. Voor Kunstenfestival Watou bedacht Loes een grote, slungelige reus die doorheen het dorp op zoek gaat naar troost en geborgenheid. De kinderen gaan samen met de reus op wandel doorheen de locaties van het parcours en helpen hem bij zijn zoektocht. Aan de hand van allerlei leuke denk- en doe-opdracht helpen ze hem. Onderweg inspireren de kunstwerken de reus en de kinderen. Zo ontdekken ze op een speelse manier de poëzie en kunstwerken. Wie de opdrachten tot een goed einde brengt, komt bovendien ook steeds dichterbij de Schat van Vlieg…
In het onthaal in het Festivalhuis openen we Kunstenfestival Watou graag met een beeld van fotograaf Fred Debrock. Op onze vraag om een werk te selecteren dat verband hield met het thema van deze editie, koos hij voor twee veellagige foto's van een dwergpapegaai met zijn eigenaar. De realistische en robuuste beelden zijn tegelijkertijd ook absurd en breekbaar, ze tonen een mens en zijn unieke band met zijn huisdier. De foto's vormden de basis voor een kort verhaal, dat ons van een volledig nieuwe interpretatie bij het beeld voorziet. Verlangen en troost, woord en beeld, zijn in deze opstelling helemaal in symbiose.
In de Uitgelichte kamer in het onthaal van het Festivalhuis zetten we deze zomer de poëzie van Gerrit Kouwenaar in de kijker. Kouwenaar werd geboren in 1923, debuteerde clandestien tijdens de Tweede Wereldoorlog, was aan het einde van de jaren veertig een van de aanstekers van de Vijftigers en overleed in 2014 na een leven vol poëzie. Waar zijn gedichten in eerste instantie experimenteel, politiek en sociaal bewogen waren, richtte hij zich gaandeweg meer op het taalgebruik in zijn werk. Dat valt bijvoorbeeld te lezen in Totaal witte kamer, zijn erg gekende bundel met het schitterende titelgedicht over het verlies van zijn vrouw. In het Festivalhuis richtten we onze totaal witte kamer alvast in tot een boeiende plek waar bezoekers het leven en werk van deze intrigerende auteur kunnen komen ontdekken.
Deze zomer toverden we de veranda van het Festivalhuis om tot een speelse plek voor jong en oud om gedichten te beluisteren. Kinderen van 6 tot 106 zijn welkom om in, tussen, rond of op de strobalen een plekje te zoeken, een koptelefoon te nemen en te genieten van troostende woorden en klanken vol verlangen. De poëzie is een selectie van PLINT die met veel plezier hun ‘silent disco’ met gedichten aan het Kunstenfestival uitleende.
Tekenaars zijn tovenaars: zij vertellen verhalen met beelden. Stichting IJsberg nodigt deze zomer illustratoren van diverse pluimage uit om in een klein huisje-met-tuintje grote dingen te doen. In Vijfhoekstraat 12 krijgen ze een echte tekentafel ter beschikking, omringd door kastjes, kistjes en koffers vol inspirerende voorwerpen die aan een goede verstaander verhalen vertellen. Die verhalen mogen de tekenaars-tovenaars, op zichzelf of samen met het publiek, ontdekken en vertalen in taal en beeld. In de loop van de zomer ontstaat zo een boeiende wonderkamer gevuld met grote en kleine getekende verhalen voor grote en kleine mensen. Een gedroomde plek vol verlangen en troost. En als het goed is, maken wij er samen met hen een wonderlijk boek van.
De afgelopen edities van Kunstenfestival Watou groeide er gestaag een nieuwe poëtische lijn in het dorp. Ook dit jaar selecteerde poëziecurator Willy Tibergien gedichten van gevestigde waarden in het Nederlandstalig poëzielandschap om hen een permanente plaats te geven in Watou. Aan het werk van Eddy van Vliet, Paul Snoek, Remco Campert, Hugues C. Pernath, Jean-Claude Pirotte, Leo Vroman, Miriam Van hee, Stefan Hertmans, Gerrit Kouwenaar en Marc Insingel, Leonard Nolens, Christine D’Haen, Joost Zwagerman, Jotie T’Hooft, Charles Ducal en Luuk Gruwez worden dit jaar gedichten van Frans Deschoemaeker, Eva Gerlach en Anna Enquist toegevoegd.
Kunstenfestival Watou is meer dan een tentoonstelling tussen taal en beeld. Onder de noemer Zomerzinnen staan iedere zaterdag en zondag andere evenementen op de agenda die graag een brug slaan naar verschillende kunstdisciplines. Denk aan onder andere levende sculpturen van Lize Pede, een poëzie/cabaretvoorstelling door Els Dejonghe, een boeiende lezing van auteur/filosofe Alicja Gescinska , een intieme voordracht door Bernard Dewulf, snuisteren in de Troostwinkel en twee weekends waarin we onze jongste bezoekers in de watten leggen met theater, poëzie en workshops. Variatie troef, zoveel is duidelijk, al blijft het woord de rode draad doorheen onze Zomerzinnen. Het volledige programma is terug te vinden op www.kunstenfestivalwatou.be.
